کمیته امداد امام خمینی(ره) تنها یک ماه پس از پیروزی انقلاب در چهاردهم اسفند۱۳۵۷ شکل گرفت تا بیانگر اهمیت این آرمان از سوی بنیان‌گذار آن باشد.

حمایت از محرومان و ایجاد زمینه‌های اشتغال برای نیازمندان جدی‌ترین و مؤثرترین راهکاری است که این نهاد با تأکید بر آن کوشیده است در راستای تحقق آن‌ها گام بردارد.
حمیدرضا ترقی، عضو هیئت امنای کمیته امداد امام خمینی(ره) در گفت‌وگو با قدس در چهل و چهارمین سالگرد تأسیس این نهاد، از گام‌های پیموده شده در این مسیر گفته است:

۸ درصد جمعیت کشور زیر پوشش کمیته امداد
ترقی با بیان اینکه مهم‌ترین دغدغه کمیته امداد با توجه به فشارهای اقتصادی، وضعیت تورمی و انتقال فقر به طبقه متوسط جامعه این است که بر شمار فقرای جامعه افزوده نشود، می‌گوید: در سال‌های اخیر به دلیل افزایش تورم، شاهد نیازمند شدن تعداد بیشتری از خانواده‌ها هستیم و این موضوع، سیاست کاهش فقر کمیته امداد را با چالشی جدی روبه‌رو کرده است.
وی با اشاره به اینکه کمک‌های دولت به اقشار مختلف مردم و افزایش یارانه تا حدودی توانسته است سرعت حرکت فقر را کُند کند، می‌افزاید: در این سال‌ها با وجود فشارهای اقتصادی تقریباً خانواده‌ها در شرایطی به کمیته امداد مراجعه کرده‌اند که با اضطرار شدید مواجه بوده و برای تأمین مایحتاجشان با مشکل روبه‌رو شده‌اند.
ترقی با بیان اینکه ما در کمیته امداد سعی کرده‌ایم با افزایش پرداخت وام‌های قرض‌الحسنه و کمک‌هایی که از طریق حدود ۸هزار و ۵۰۰ مرکز نیکوکاری در محلات و مساجد انجام می‌شود مانع مراجعه نیازمندان به کمیته امداد برای زیرپوشش قرار گرفتن دائمی شویم، ادامه می‌دهد: در حال حاضر ۴ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر زیر پوشش کمیته امداد هستند که ۸درصد جمعیت کشور را شامل می‌شوند و ۴۰درصد از این تعداد زنان سرپرست خانوار و ۲۲درصد سالمندان بالای ۶۰ سال هستند که قادر به کار و توانمند شدن نیستند.

سامانه‌ای برای مدیریت کمک به نیازمندان
عضو هیئت امنای کمیته امداد با ذکر این نکته که طبق اساس‌نامه کمیته امداد وظیفه‌ای که بر عهده ما گذاشته شده این است که درخصوص ساماندهی مؤسسه‌های خیریه و قانونمند و هدفمند کردن آن‌ها حرکت کنیم و مانع همپوشانی و موازی‌کاری این مؤسسه‌ها شویم، می‌گوید: بر این اساس سامانه‌ای در کمیته امداد ایجاد شده که اطلاعات تمام نیازمندان کشور در آن متمرکز است و هر خیریه‌ای که بخواهد فردی را زیر پوشش بگیرد، می‌تواند با مراجعه به آن سامانه با حفظ کرامت افراد، اطلاعات مربوط به فرد را بدست آورد و ببیند که آیا وی زیر پوشش نهاد حمایتی هست یا خیر و یا اینکه وضعیت زندگی فرد چگونه است.
در این سامانه، اطلاعات نهادهای خیریه و سازمان‌های حمایتی به اشتراک گذاشته می‌شود تا مراجعه نیازمندان مدیریت شود و با استفاده از این سامانه، در صورت مراجعه متقاضی به هر یک از نهادهای خیریه یا دستگاه‌های حمایتی، سابقه دریافت کمک آن فرد استخراج و مراجعه او به نهادهای خیریه دیگر مشخص می‌شود. علاوه بر آن، از طریق این سامانه میزان نیازهای ثبت‌نامی نیازمندان ازجمله تعداد جهیزیه‌ها، وام‌های کارگشایی، وام مسکن، کمک هزینه‌های درمانی و دیگر کمک‌ها مشخص شده و اعتبارات و کمک‌های خیریه به سمت بیشترین نیاز گسیل می‌شود. بر این اساس مؤسسه‌های خیریه‌ای که مردم می‌خواهند به آن‌ها کمک کنند می‌توانند به این سامانه دسترسی داشته باشند و مردم نیز می‌توانند مؤسسه‌های خیریه مورد نظر خود را برای کمک از طریق این سامانه انتخاب کنند و به این شکل جلو احتمال هرگونه خطا و اشتباهی گرفته شده است.
عضو هیئت امنای کمیته امداد ادامه می‌دهد: از سوی دیگر تعداد زیادی از خیریه‌ها با همکاری کمیته امداد فعالیتشان را براساس این سامانه هدفمند کرده‌اند؛ به عنوان مثال برخی مؤسسه‌ها تنها در زمینه مسکن، برخی در زمینه درمان و بعضی هم در زمینه جهیزیه به صورت موضوعی کارشان را سامان داده‌اند.
این نوع جهت‌دهی به خیریه‌ها موجب شده که هدف کلی خیریه مشخص شود، برای مثال خانواده‌هایی که برای مسکن مورد حمایت قرار می‌گیرند مشخصاتشان کاملاً در سامانه ثبت می‌شود تا جلو تکرار و همپوشانی آن‌ها گرفته شود.
ترقی ادامه می‌دهد: ۸هزارو۵۰۰ مرکز نیکوکاری که کمیته امداد در کشور با کمک مردم ایجاد کرده است نیز ظرفیت بسیار بالایی را برای شناسایی محرومان در محلات و مساجد فراهم آورده‌اند که می توانند با رعایت حفظ کرامت در محله، نیازهای آن‌ها را تأمین کنند. در تأمین این نیازها نیز کمیته امداد با آن‌ها مشارکت می‌کند و بخشی از کمک‌های لازم را پوشش می‌دهد تا بتوانند در همان محل درصدد رفع مشکلات مردم برآیند.

اشتغال و خودکفایی نیازمندان
وی ادامه می‌دهد: سیاست ما در کمیته امداد در خصوص مددجویانی که می‌توانند کار کنند و از کار افتاده نیستند، توانمندسازی در حوزه‌های اشتغال و فرهنگی و تحصیلی است و بر همین اساس بخشی از منابع مالی کمیته امداد که در صندوق قرض‌الحسنه امداد ولایت متمرکز است به موضوع اشتغال مددجویان و بخشی از منابع تسهیلات بانکی که دولت در اختیار می‌گذارد به این موضوع اختصاص داده شده است.
وی از حمایت‌های کمیته امداد در راستای رفع بیماری‌هایی که مانع اشتغال افراد است می‌گوید و می‌افزاید: در این راستا سال گذشته به حدود ۲۰۰هزار نفر که واجد تسهیلات اشتغال بودند، تسهیلات پرداخت کرده‌ایم و حدود ۳۰۰هزار فرصت شغلی در سال گذشته ایجاد شده است که این عده ظرف سه تا چهار سال در مسیر خوداتکایی قرار می‌گیرند و به درآمد می‌رسند و زمانی که این درآمد کفاف هزینه‌های زندگی را کرد به مرور از زیر پوشش خارج می‌شوند.
ترقی به جشن خودکفایی حدود ۳ هزار مددجو در بوشهر طی ماه گذشته اشاره می‌کند و می‌گوید: هر سال تقریباً بیش از ۶۰ هزار مددجو پس از اشتغال و خوداتکایی از پوشش کمیته امداد خارج می‌شوند و در مقابل، خانواده‌هایی که نیازمند و در نوبت هستند زیر چتر حمایتی کمیته امداد قرار می‌گیرند.
وی به کمک‌های بسیار خوب و مستمر مردم به کمیته امداد اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: هر سال این کمک‌ها در حال افزایش است؛ به طوری که سال گذشته مردم حدود ۶ هزار میلیارد تومان از طریق انفاق و صدقات به نیازمندان کمک کردند که تقریباً از بودجه دولت و پرداختی‌های مستمری به نیازمندان هم بیشتر بوده است.
مردم روستاها نیز سال گذشته یک هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان زکات از طریق کمیته امداد به نیازمندان کمک کردند که در جلوگیری از افزایش فقر و ماندگاری افراد در روستاها نقش بسیار مؤثری داشته است.
وی با تأکید بر ضرورت کمک به دانش‌آموزان و دانشجویان نیازمند هم می‌گوید: حدود ۶۸۲ هزار دانش‌آموز و ۵۰ هزار دانشجو زیر پوشش کمیته امداد هستند که باید جلو انتقال فقر خانواده‌ها به دانش‌آموزان و دانشجویان گرفته شود. این افراد در مسیری قرار می‌گیرند که از طریق تحصیل و کسب دانش و هنر به خودکفایی می‌رسند. در این زمینه توفیقات بسیار خوبی داشتیم و توانسته‌ایم مانع ترک‌تحصیل آن‌ها شویم ضمن آنکه این عده دانش‌آموختگان بسیار کارآمد و مفیدی برای جامعه بوده‌اند.

خبرنگار: مهدی توحیدی